Als iemand in de nabije omgeving ernstig ziek is, gaat sterven of overleden is, wil je een kind dit verdriet het liefst besparen. Tegelijkertijd besef je ook dat je de realiteit niet kan verbergen. Het is goed om met je kind te praten over verlies en dood en hen bij het gebeuren te betrekken. Je kind gaat op zijn eigen manier ook door een rouwproces.
Hoe je kind rouwt hangt af van de leeftijd
Jonge kinderen zijn erg gefascineerd door de dood en stellen vaak veel vragen. Niet alle vragen kan je beantwoorden. Dat is ook niet erg. Belangrijk is dat je kind zijn vragen kán stellen, dat het bij jou terechtkan. Kinderen vanaf de lagere school gaan de dood stilaan begrijpen door het gemis te ervaren. Ze uiten hun verdriet en hun pijn, maar gaan meestal even later door met hun gewone leven, ze spelen en maken plezier. Ze zijn nog niet voortdurend met het verlies bezig, omdat zij dat emotioneel nog niet aankunnen.
Oudere kinderen weten wel hoe het als ze afscheid moeten nemen van een geliefd iemand. Zij kunnen zich ook verplaatsen in de gevoelens van anderen. Dit kan een grote impact hebben.
Daardoor is het belangrijk om kinderen ook de kans te geven om te rouwen op hun eigen manier.
Wat kunnen uitingen zijn van rouwen bij kinderen?
- Het uiten van verdriet, woede, schuldgevoel of angst.
- Slaapproblemen, bedplassen, stemmingswisselingen, stil en lusteloos zijn.
- Gedragsproblemen zoals angst, driftbuien en ongehoorzaamheid.
- Diverse lichamelijke klachten zonder duidelijke oorzaak.
- Als een kind zich helemaal niet uit, kan dat ook een belangrijk signaal zijn.
Vaak uiten kinderen zich spontaan in onverwachte gesprekjes, tijdens het spelen, als ze aan het tekenen zijn, enz.
Elk kind rouwt op zijn eigen manier. De leeftijd, maar ook het karakter en de omgeving van het kind spelen hierbij een rol. Kinderen bootsen in het rouwen immers hun omgeving na. Soms beginnen kinderen pas enkele weken of maanden na het verlies te rouwen. Ze schuiven het rouwen voor zich uit totdat ze voelen dat er voldoende veiligheid is. Vaak is dat wanneer er weer wat rust en stabiliteit in huis is.
Een kind kan in elke nieuwe ontwikkelingsfase de overledene missen en zal daarmee moeten leren omgaan. Bovendien is een terugval in de ontwikkeling mogelijk, bv. duimzuigen, bedplassen, agressiviteit, afzondering. Ook al is het verdriet jaren geleden, nieuwe behoeften en/of gebeurtenissen kunnen het gemis weer voelbaar maken.